علائم روان پریشی چیست و چه درمانی دارد؟ | اختلال روان پریشی

روان پریشی یک نوع اختلال روانی جدی است که به صورت غیر طبیعی مغز را تحت تاثیر قرار میدهد که فرد مبتلا قدرت تشخیص واقعیت یا خیال را ندارد، بارزترین مشخصه این نوع اختلال روانی، هذیان گویی و توهم زنی می باشد. این وضعیت علامت اسکیزوفرنی “schizophrenia” و اختلال دو قطبی است اما دلایل زیاد دیگری نیز وجود دارد. در این مقاله در مورد علائم روان پریشی از جمله علت ایجاد آن و گزینه‌های درمانی موجود، صحبت خواهیم کرد.

یکی از علائم روانپریشی هذیان است

هذیان یک باور یا تصور غلط است که با وجود واقعیت و آنچه معمولاً درست تلقی می شود کاملاً ثابت است. هذیان های پارانویا، هذیان های بزرگ و هذیان های جسمانی وجود دارد.
افرادی که دچار توهم پارانویا هستند ممکن است تصور کنند که در صورت عدم وجود آنها تحت پیگرد قرار می گیرند یا پیام های مخفی برای آنها ارسال می شود. کسی که دچار توهم عظیمی است، اهمیت مبالغه آمیزی خواهد داشت. هذیان جسمانی زمانی رخ می دهد که شخص معتقد است به بیماری نهایی مبتلا است، اما در حقیقت سالم است.

یکی دیگر از علائم روانپریشی توهم است

توهم یک ادراک حسی در غیاب محرک های بیرونی است. این بدان معناست که چیزی را می بینید، می شنوید، احساس می کنید یا آن را حس می کنید. فردی که دچار توهم شده است ممکن است چیزهایی را که وجود ندارد ببیند یا وقتی افراد تنها هستند صحبت می کند. به عنوان مثال کسی که دچار توهم بصری می شود ممکن است چیزی را ببیند، مانند شخصی که در مقابل خود قرار دارد و در واقع آنجا نیست.
این تجربیات می تواند ترسناک باشد. همچنین ممکن است باعث شوند افرادی که دچار روان پریشی هستند به خود یا دیگران صدمه بزنند. اگر شما یا کسی که می شناسید علائم روان پریشی را تجربه می کنید، فوراً به روانپزشک مراجعه کنید.

افراد مبتلا به روان پریشی ممکن است:

• صداهایی بشنود که وجود ندارند.
• افراد یا مواردی را ببیند که در آن جا نیستند.
• بویی را استشمام می‌کند که دیگران نمی‌توانند آن را تشخیص دهند.
• همچنین آن‌ها ممکن است فکر کنند که آزاری ایجاد شده یا فردی آن‌ها را اذیت می‌کند، شخصی در حال تعقیب آن‌ها است و در مواردی که شرایط جدی نیست، آن را بسیار مهم جلوه می‌کنند.
• این احتمال وجود دارد که فردی از ابتلا به روان پریشی آگاهی نداشته باشد زیرا این خیالات در او احساس واقعی پیدا می‌کند. روان پریشی می‌تواند طاقت فرسا و گیج کننده باشد. گاهی این علائم می‌تواند باعث صدمه به شخص بیمار گردد. در موارد نادر این احتمال وجود دارد که فرد بیمار به شخص دیگری آسیب برساند.
• روان پریشی یکی از علائم اصلی اسکیزوفرنی است.

روان پریشی چه علائمی دارد؟

• اضطراب عمومی
• حالت افسردگی
• انزوا و کناره گیری از دوستان و اجتماع
• مشکلات تمرکز
• اختلالات خفیف یا متوسط در زبان، سطح انرژی و تفکر
• مشکل ابتکار عمل و اقدام فعالیت
• تحمل پذیری پایین استرس
• مشکلات خواب و خواب زیاد
• غفلت از مراقبت از خود
• افکار یا اقدامات خودکشی
• احساس سوءظن و شکاکیت
• افکار و عقایدی که برای دیگران عجیب به نظر می‌رسد
• توهم می‌تواند بر روی هر یک از حواس بینایی، صدا، بویایی، چشایی و لامسه در فرد روان پریش تأثیر بگذارد.
• شنیدن صداهای خاص

انواع اختلالات روان‌پریشی

• اسكيزوفرنيا
افراد مبتلا به اين اختلال دچار توهم و هذیان گویی می شوند که عملکردهای روزانه آنها را مختل می نماید.

• پارافرنيا
این نوع اختلال دیر هنگام ،در افراد مسن و سالخورده رخ می دهد و باعث می شود فرد مبتلا دچارهذیان گویی شود یا صداهایی را بشنود.

• روان‌ پریشی گذرا
همانگونه که اسم آن پیداست، این اختلال به طور ناگهانی و در یک دوره خاصی از زندگی فرد ظاهر می شود. بروز این اختلال ریشه در مشکلاتی دارد که در روان فرد تاثیر قرار داده است، مثل مرگ افراد خانواده، ورشکست شدن و..که پس از مدتی و با مراجعه به یک روانپزشک خوب بهبود می یابد.

• روان‌ پریشی ناشی از مواد مخدر
مصرف برخی از مواد مخدر به دلیل اثر گذاری بر مغز فرد را دچار توهمات می کند و حتی ممکن است پس از ترک برخی از این مواد مانند کوکایین، شیشه، الکل و کراک فرد دچار آشفتگی روانی و هذیان شود.

• روان‌ پریشی مشترك
بروز اختلال روان پریشی مشترک به دلیل قرار گیری در شرایط و روابطی است که افراد در آن هذیان هایی را در ذهن خود می پروانند که در ذهن فرد نیز تاثیر می گذارد.

• روان‌پریشی به دلیل بروز مشکلات مغزی
در برخی مواقع به دلیل ضربات وجذاح وارده به سر یا تومور مغزی عملکرد مغز مختل شده و فرد به روان پریشی دچار می گردد.

• هذیانی
این اختلال ریشه در باور غلط و ثابتی دارد که فرد در ذهن خود پروانده است مانند داشتن بیماری، خیانت دیدن از اطرافیان و… این هذیان مقطی می باشد و با تحت نظر روانپزشک قرار گرفتن تنها یک ماه پایدار است.

دلایل اختلال روان‌پریشی

هر مورد از روان پریشی متفاوت است و علت دقیق آن همیشه مشخص نیست. با این حال، بیماری های خاصی وجود دارد که باعث به وجود آمدن علائم روان پریشی می شود. همچنین محرک هایی مانند مصرف مواد مخدر ، کم خوابی و سایر عوامل محیطی وجود دارد. علاوه بر این ، شرایط خاصی می تواند منجر به ایجاد انواع خاصی از روان پریشی شود.

بیماریهایی که می توانند باعث روان پریشی شوند عبارتند از:

• بیماری های مغزی مانند بیماری پارکینسون، بیماری هانتینگتون و برخی اختلالات کروموزومی
• تومورهای مغزی یا کیست ها
• برخی از انواع زوال عقل ممکن است منجر به روان پریشی شوند، مانند موارد زیر:
• بیماری آلزایمر
• HIV ، سفلیس و سایر عفونت هایی که به مغز حمله می کنند
• برخی از انواع صرع
• سکته مغزی

بسته به علت، روان پریشی می‌تواند به سرعت یا به آرامی ظاهر شود. همچنین این بیماری می‌تواند خفیف یا شدید باشد. در برخی موارد، ممکن است هنگام بروز، بیماری خفیف باشد اما با گذشت زمان شدت بیشتری پیدا کند.

روانپزشکان در صورت بروز علائم زیر به بررسی بیماری می‌پردازند:

• انزوا و کناره‌گیری اجتماعی افزایش یافته است.
• کاهش تمرکز یا عملکرد در مدرسه
• تغییر روحیه فرد بیمار در محل کار
• پریشانی یا تحریک‌پذیری بدون این که بتوانید دلیل آن را توضیح دهید.

هیچ آزمایش بیولوژیکی به منظور تشخیص روان پریشی وجود ندارد اما آزمایشات آزمایشگاهی می‌توانند سایر مشکلات پزشکی را که توضیح دهنده علائم هستند، رد کنند.

آزمایشات تشخیصی روان پریشی

به منظور تشخیص روان پریشی، پزشک معاینه بالینی انجام می‌دهد و سوالات مختلفی از بیمار می‎پرسد.
این سوالات شامل موارد زیر است:
• تجارب فردی، افکار و فعالیت‎های روزمره شخص
• هرگونه سابقه خانوادگی بیماری روانی
• هرگونه استفاده از دارو و مواد

درمان اختلالات روان پریشی

همانطور که گفته شد زمانی که بیمار به یک روانکاو یا روانپزشک مراجعه می نماید، پزشک متخصص با استفاده از آزمون ها و آزمایش های لازم عملکرد مغز و شرایط فرد را تحت بررسی قرار میدهد، پزشک تمام تاریخچه پزشکی فرد را نیز تحت بررسی قرار می دهد و پس از تشخیص اختلال فرد با استفاده از روش های روان درمانی و دارو درمانی و تجویز داروهای ضد روان پریشی مناسب بیمار را تحت درمان قرار می دهد.